6098 Sayılı KVKK ve 7499 Sayılı Kanun Çerçevesinde Özel Nitelikli Kişisel Verilerin Korunması ve Uyum Stratejileri

Anahtar Kelimeler: Kişisel Verilerin Korunması, Özel Nitelikli Kişisel Veriler, 6698 Sayılı KVKK, 7499 Sayılı Kanun, Veri Güvenliği

Kişisel verilerin korunması, günümüz dijital dünyasında bireylerin temel hak ve özgürlüklerini güvence altına almak için hayati bir öneme sahiptir. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), özellikle özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesini daha sıkı kurallara tabi tutarak, bireylerin hassas verilerinin kötüye kullanılmasını engellemeyi amaçlar. Bu veriler, kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik veriler gibi ayrımcılığa yol açabilecek özel nitelikteki bilgileri içerir.

Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesi, KVKK'nin 6. maddesi uyarınca kural olarak yasaktır. Ancak bu yasağın bazı istisnaları bulunmaktadır. İlgili kişinin açık rızasının alınması, kanunlarda açıkça öngörülmesi veya kamu sağlığının korunması gibi durumlar verilerin işlenmesine olanak tanır. 8 Mart 2024 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan ve 1 Haziran 2024'te yürürlüğe giren 7499 sayılı Kanun, kişisel verilerin işlenmesi konusundaki yasal boşlukları doldurmak, bireylerin mahremiyetini daha etkin korumak ve uluslararası standartlara uyumu sağlamak amacıyla hayata geçirilmiştir. Bu güncellemeler, sağlık verileri gibi belirli kategoriler arasındaki ayrımı kaldırarak, tüm özel nitelikli kişisel veriler için daha esnek fakat denetimli bir çerçeve sunmuştur.

7499 Sayılı Kanun ile Gerçekleştirilen Değişiklikler ve Veri Sorumlularının Uyum Süreci

Bu yeni düzenleme, özellikle tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetleri için sağlık verilerinin sır saklama yükümlülüğü altında bulunan sağlık profesyonelleri tarafından işlenmesini hukuka uygun hale getirmiştir. Bununla birlikte veri sorumlularının, KVKK'ye uyum sağlamak için veri işleme envanteri oluşturması, açık rıza süreçlerini düzenlemesi, veri güvenliği tedbirlerini uygulaması ve saklama ile imha politikalarını güncellemesi gerekmektedir. Bu adımlar kişisel verilerin işlenmesinde şeffaflık ve güvenilirliği artırmaktadır.

Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) ile büyük ölçüde uyumlu olan KVKK, Türkiye'deki veri sorumlularının uluslararası standartlara uygun hareket etmesini sağlar. Özellikle sağlık, finans, e-ticaret ve kamu sektörü gibi kişisel veri işleyen alanlarda, veri sorumlularının yasal uyumluluk için proaktif adımlar atmaları kritik önem taşır. Bu sektörlerde, hastane bilgi yönetim sistemlerinden bankacılık işlemlerine, online alışveriş platformlarından devlet hizmetlerine kadar geniş bir yelpazede verilerin güvenli şekilde işlenmesi gerekmektedir. GDPR'de olduğu gibi, veri minimizasyonu, hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkeleri ülkemiz KVKK'de de benimsenmiştir. Biyometrik ve genetik veriler gibi yüksek riskli kategorilerde, veri sorumlularının daha sıkı güvenlik önlemleri alması zorunludur. Ayrıca, veri ihlalleri durumunda Kişisel Verileri Koruma Kurumu'na (KVKK) bildirimde bulunma yükümlülüğü de bulunmaktadır.

Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesi, yalnızca hukuki uyumluluğu sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bireylerin güvenini kazanmayı da gerektirir. Veri sorumlularının, verilerin yalnızca belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenmesini sağlamak, veri güvenliğini korumak ve verileri yalnızca gerekli süre boyunca saklamak gibi yükümlülükleri bulunmaktadır. Ayrıca bu verilerin yetkisiz erişime karşı korunması, veri ihlallerinin önlenmesi ve gerektiğinde veri sahiplerinin bilgilendirilmesi gibi ek sorumluluklar da mevzuatımızca düzenlenmiştir.

Sonuç olarak 7499 sayılı Kanun, kişisel verilerin korunması alanında Türkiye'nin uluslararası standartlarla uyumunu güçlendiren önemli bir adım olmuştur. Bu güncellemeler, veri sorumlularına daha fazla esneklik sağlarken, veri güvenliğine yönelik sorumlulukları da artırmıştır. Özellikle sağlık, finans, e-ticaret ve kamu sektörü gibi alanlarda, veri işleme süreçlerinin dikkatle yönetilmesi büyük önem taşır. Veri sorumlularının, teknik ve idari tedbirleri sürekli olarak güncelleyerek, çalışanlarını bilinçlendirmesi ve veri güvenliğini sağlaması, hem yasal uyumluluğu hem de bireylerin güvenini pekiştirecektir. Bu süreç, yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda etik bir veri yönetimi anlayışının da temelini oluşturmaktadır.